خرما میوه ای است با ارزش غذائی بسیار بالا که به دلیل داشتن مواد قندی قابل توجه (حدود 70%) علاوه بر مصرف غذایی، در صنعت نیز موارد استفاده فراوان دارد. مصارف مختلف خرما در صنعت شامل شیره خرما، شهد خرما (عسل خرما)، قند مایع، سرکه خرما، الکل، عصاره نوشابه، کلمپه خرما، حلوای خرما، شکلات صبحانه خرما، چیپس ساده خرما، چیپس طعم دار خرما، لواشک خرما، شکلات جامد خرما، سس خرما، مارمالاد، مربا و خوراک دام می باشد و از هسته آن روغن کربن اکتیو، لوریل الکل، مواد موثر سطحی، پماد هسته خرما (برای رشد مژه ها) و از ضایعات آن در ترکیب خوراک دام و طیور و از برگ خرما در ساخت انواع ظروف بافتنی، حصیر و از تنه و چوب خرما در کارخانجات نئوپان سازی و کاغذ سازی و همین طور پوشش ساختمانها و پله ها استفاده می کنند. خرما به عنوان غذای دوره بحران نظیر سیل، زلزله، جنگ و خشکسالی و همچنین به عنوان غذای اصلی قشر ضعیف در مناطق محروم و به خصوص در کشورهای جهان سوم که با مشکلات سوءتغذیه و گرسنگی روبرو هستند، نقش مهمی را ایفا می کند. علاوه بر موارد ذکر شده، خرما به دلیل ویژگی های منحصر به فرد نظیر مقاومت به خشکی و کم آبی، تحمل شرایط نا مساعد آب و خاک در زمره معدود گونه های گیاهی است که توانسته گسترش و اسکان انسان در سرزمین های گرم و لم یزرع دنیای قدیم را امکان پذیر سازد.
عسل خرما
این فرآورده عصاره تصفیه شده شیره خرما می باشد که رنگبری شده و املاح معدنی آن خارج میشود و بصورت یک مایع غلیظ شبیه عسل درآمده است. «عسل خرما» محتوی کلیه ی مواد قابل حل خرما میباشد و در صنایع نوشابه سازی، شکلات سازی، بستنی سازی، در تهیه مارمالاد و آب نبات و همچنین در قنادی ها کاربرد دارد.
قند مایع خرما
در این محصول تمام ترکیبات غیر قندی از قبیل پروتئین، فیبر و رنگ از عصاره خرما جدا میشود. کریستاله شدن و شکرک زدن از خصوصیات طبیعی این محصول است. این محصول توسط دستگاهی که برای ساخت عسل استفاد می شود تولید می گردد. فقط نسبت به عسل دارای بریکس کمتری می باشد.
قند مایع خرما عبارت است از شربت تصفیه شده که کلیه املاح آن گرفته شده است و مخلوطی از انواع قند یعنی گلوکز، فروکتوز، ساکارز، با غلظت 75 درجه بریکس می باشد.
شیره خرما
شیره ها از جمله شیره خرما جزو مواد غذایی انرژی زا بوده و برای مواقعی که بدن به انرژی بیشتری نیاز دارد، بهترین غذا محسوب می گردند. شیره خرما از میوه خرما که از روی هم انباشتن خرما ها در محلهای خاص نگهداری شده و پس از تصفیهی جزئی، بسته بندی میگردد. شیره خرما برای درمان یبوست، دستگاه گوارش، شب کوری، کم خونی، رفع خستگی، ضعف، افزایش وزن، مناسب برای پوست و رشد مو، افزایش قوای جنسی، تقویت و استحکام استخوانها، کاهنده کلسترول خون و غنی از پروتئین میباشد.
خمیر خرما
خمیر خرما یک ترکیب نیمه جامد است که برای تهیه آن، ازبهترین و با کیفیت ترین خرماها استفاده میکنند. رطوبت این محصول باید بین 20 تا 26 درصد باشد.
این محصول دارای ارزش تغذیه ای بالا حاوی فیبر (این فیبر باعث می شود تا کلسترول مثبت خون افزایش یابد و در کنار آن باعث کاهش و کنترل کلسترول منفی خون می شود)، پتاسیم، آهن، کلسیم، منیزیم، ویتامین و همچنین فاقد چربی است. خمیر خرما باعث استحکام استخوانها، بهبود مشکلات گوارشی، از بین بردن کم خونی و بهبود ایمنی و سلامت بدن میشود. این محصول کاربردهای بسیاری در صنایع غذایی دارد بطور مثال ازخمیر خرما در تهیه بیسکویت و کیک و شیرینی استفاده می شود.
سرکه خرما
از خرما سرکه بسیار مرغوبی می توان تهیه کرد. برای تهیه سرکه، خرماهای خشک مناسب هستند. سرکه خرما از تخمیر خرماهای له شده در آب، با درجه حرارت 35 تا 40 درجه سلسیوس تهیه می شود بطور کلی از هر صد کیلو خرما می توان 300 تا 400 لیتر «سرکه» بدست آورد.
موارد استفاده:
- ادویه مناسب برای چاشنی دار کردن انواع غذا و سالاد
- مناسب برای مزه دار کردن گوشت قبل از طبخ
کرم خرما
شکلات صبحانه یا کرم خرما، محصولی پاستوریزه و فرآوری شده از خرما با طعم و رنگ شکلات که 80 درصد آن خرما و مابقی از شیر خشک و کاکائو تهیه می شود.
شهد خرما
محصولی مایع، شیرین و کمی مایل به ترشی که به دلیل تغلیظ در دمای 49 درجه سانتی گراد ارغوانی رنگ، شفاف و کاملا تصفیه شده است. این محصول با رویکرد جایگزینی به جای رب انار تولید شده است.
مخمرهای خوراکی
از شیره خرما می توان «مخمر» تولید کرد. مخمرهای حاصله سرشار از پروتئین و ویتامین ها می باشند و در تهیه خوراک دام و نیز به عنوان «مخمر نانوایی» کاربرد دارد.
چیپس خرما
چیپس خرما تکه های کوچک شده خرما می باشد. پس از قطعه قطعه کردن خرما آرد برنج یا سویا به این محصول اضافه می گردد تا از چسبندگی تکه ها به همدیگر جلوگیری کند.
این محصول بسیار جذاب بوده و پیش بینی می شود طی چند سال آینده هم در بازار داخلی و هم صادراتی از محبوبت بالایی برخوردار گردد. زیرا چیپس خرما براحتی می تواند جایگزین مناسبی برای قند و سایر شیرین کننده های مضر باشد.
چیپس خرما از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. بیماران دیابتی میتوانند از این محصول به عنوان جایگزین قند استفاده کنند. از مزایای چیپس خرما می توان به ماندگاری بالا و فاقد هسته بودن اشاره کرد.
چیپس خرما برای مصرف همراه با چای و جهت طبخ انواع کیکها و غذاها (عدس پلو) مناسب است و سرشار از انواع ویتامین ها و املاح میباشد. پروتئین موجود در ۱۰۰ گرم چیپس خرما ۲۰ تا ۵۰ درصد است، و همچنین ۵۰ میلی گرم فسفر و ۸۹ میلی گرم منیزیم دارد، علاوه بر این دارای ۶/. میلی گرم ویتامین 2b و ۳. /. میلی گرم ویتامین 1b میباشد و مقدار آهن و ویتامین c در ۱۰۰ گرم چیپس خرما ۲٫۶ میلی گرم است.